segunda-feira, 1 de junho de 2009

Menstruatie en de Maan

June
by Nicole




De maan heeft haar eigen cyclus, zij groeit tot een volle zilveren bol en slinkt dan weer tot zij geheel weg lijkt. Deze periode noemen we daarom ook een maand, afgeleid van maan. Een periode van volle naar volle maan duurt 28 dagen, voor ons op aarde waarneembaar als 29,5 dagen. Dit is even lang als de gemiddelde duur van de menstruatiecyclus van de vrouw. In de baarmoeder van een vrouw vindt een soortgelijk proces plaats als met de maan. De baarmoederwand groeit en groeit tot aan het moment van de ovulatie (eisprong). En als er zich geen bevrucht eitje nestelt, begint de wand weer te slinken, net als de maan. En daarna wordt de baarmoeder gereinigd door bloed. Dit noemen we de menstruatie. Door de overeenkomst en gelijke gang met de cyclus van de maan wordt de menstruatie ook wel maandstonde, of maantijd genoemd.

Het woord menstruatie

Naast de mens menstueren alleen apen/primaten. Andere zoogdieren als honden en katten bloeden soms een beetje in hun vruchtbare periode, dus juist tijdens hun ovulatie en paartijd. En van de wezens die menstrueren ligt alleen de cyclus van de mens dicht bij die van de maan.

De associatie tussen maand, maan en menstruatie is al heel oud. Menstruatie komt van het Latijnse woord “menses’ wat menstruele vloed betekent, maar ook ‘maanden’. (mensis = maand) Het Latijnse woord voor maand komt van het Griekse woord voor de maan; mene. Het Griekse basiswoord ‘mens’ zie je terug in woorden die te maken hebben met ‘meten’, zoals mensuur (de maatverhouding bij muziekinstrumenten) en mensuraal de lengte betreffend) en menstruatie (maandelijkse terugkerende bloeding) En het mooie is dat ons Nederlandse woord om onszelf aan te duiden, MENS, dus ook is afgeleid van de maandelijkse cyclus van de vrouw. Hoe kan dat ook anders; ieder mens die geboren wordt, wordt geboren uit de vrouw. Het woord voor de eerste menstruatie is menarche. Dat is afgeleid van het Griekse mene (maan) en archie (begin).


Zo zie je maar hoe in onze taal de verbindingen tussen maand, maan en menstruatie naar voren komen.


Op verschillende plaatsen ter wereld en in verschillende tijden wordt de volle maan geassocieerd met de ovulatie en de donkere maan met de menstruatie. Als de maan enkele dagen verdween zei men dat de maan menstrueerde. Sommigen vrouwen merken nog steeds dat zij menstrueren met volle maan of juist met donkere/nieuwe maan, en niet tijdens de halve manen. Legenden vertellen dat alle vrouwen van een stam allen samen menstrueerden, tegelijkertijd en opgaand met de cyclus van de maan. Experimenten hebben aangetoond dat vrouwen met een onregelmatige cyclus de cyclus kunnen reguleren door te slapen met een zacht licht in hun slaapkamer aan te laten gedurende de 14de, 15de en 16de nacht na hun menstruatie. Of natuurlijk door het licht van de volle maan binnen te laten schijnen. Na een paar maanden begint hun cyclus zich hierop af te stemmen. Dit noemt met het Dewan effect – er blijkt een relatie te zijn tussen licht en de menstruatie. Misschien verklaart dit waarom vrouwen vroeger naar buiten gingen om tegen de maan de praten als ze problemen hadden met hun periode.

Andere benamingen voor menstruatie zijn: periode, de maand, regels en ‘ongesteld zijn’, maar de laatste gebruik ik zelf niet omdat ik me dan juist zeer welgesteld voel, in plaats van on-gesteld.

Taboe

Praten over menstruatie of laten weten dat je menstrueert is in het westen een taboe. Taboes zijn veelal gecreëerd om controle uit te oefenen op dingen die we als gevaarlijk of krachtig beschouwen. Het feit dat vrouwen bloeden zonder gewond te zijn, met een regelmaat als de machtige maan zelf die ook de tijding van de zeeën beïnvloed, gecombineerd met het vermogen om nieuw leven te baren, is door de eeuwen heen als zeer machtig beschouwd. En of menstruerende vrouwen nu gezien werden als gevaarlijk, heilig of onrein vanwege hun bloed, taboes werden gecreëerd om de maatschappij en de vrouwen zelf te beschermen tegen deze enorme menstruele kracht.


Helaas wordt de maantijd niet meer gezien als een kracht, maatschappelijk gezien, maar we houden ons nog steeds vast aan de taboes; het bloed wordt gezien als vervuilend en we moeten heel voorzichtig zijn met waar dat bloed heengaat. We wikkelen ons maandverband en tampons in toiletpapier en verbergen het op de bodem van de vuilnisbak. En laat anderen vooral niet zien dat je een maandverband of tampon uit je handtas pakt.


Het gevoel van schaamte overheerst, in plaats van trots. En dat is nu net het pijnlijke. Want, ja ik ben het ermee eens dat je moet oppassen waar je bloed heen gaat en wie het ziet, maar alleen omdat het bloed heilig is en zeer krachtig.


En het gekke is dat het woord taboe juist dat aangeeft waar het om gaat.

Het woord tabu komt van het Polynesische woord tapua, dat zowel ‘heilig’ als ‘menstruatie’ betekent. Taboo betekent ook verboden, prachtig, magisch, verschrikkelijk, angstaanjagend. In primitieve stammen is de aanblik van een menstruerende vrouw en zelfs een druppel van haar bloed dodelijk en als haar handen een wapen aanraken dan is dat schadelijk voor de jacht.


Het woord ritueel komt uit het Sanskriet r'tu. Ri betekent geboorte en is het stamwoord voor rood, r'tu dat van toepassing is op het menstruele bloed.

Bij het opkomen van de patriarchale tijd wordt de menstruerende vrouw als onrein beschouwt. Het werd een smet, in plaats van een feest en zij mocht juist niet meedoen aan religieuze ceremonies. Het wordt een tijd van pijn en zich vies voelen. Zelfs de reclame van tegenwoordig helpt mee het zo onzichtbaar mogelijk te maken (de libresse cultus).

Het meest stuitend vond ik de tekst op de site van Gynotex, producent van tampons:

‘No woman of today can feel that having her period is particularly pleasant. Even without the - only too frequent - physical discomforts, menstruating all too often gets in the way of daily life and of cherished pursuits.’ http://www.gynotex.com

En dat terwijl uit gesprekken van onze groep maanvrouwen is gebleken dat een deel van de vrouwen enorm veel energie en vuur (kracht) hebben tijdens hun maantijd en dan juist heel strijdbaar zijn. Vooral als er iets te winnen is! Het andere deel van de vrouwen zijn juist heel intuïtief en trekken zich terug voor meditatie en afstemming. Hun kracht is hun innerlijk weten, zien wat er zich afspeelt in de buitenwereld zonder daar aan te hoeven deelnemen.

Het is zo jammer dat vrouwen deze negatieve kijk wordt aangeleerd in onze maatschappij. Een verandering van zienswijze ten opzichte van menstruatie is niet eenvoudig. De taboes zijn ouder dan je oma’s oma en zitten diep in ieders hersenen ingeprent. Maar we kunnen het veranderen door te erkennen dat de taboes bestaan. Het blijkt dat leefgemeenschappen die open zijn over de taboes (in tegenstelling tot doen alsof je die niet hebt) vrouwen zich niet schamen over hun maantijd, maar gewoon weten dat ze andere dingen te doen hebben als hun menstruatie zich aankondigt.

Menstruatie is een tijd van kracht. Het bloed is geen last, maar een gift. En Grootmoeder Maan is de bondgenoot is van alle menstruerende vrouwen.


Studies over licht en de menstruatie:

Effect of photic stimulation on the human menstrual cycle
Dewan, EM, Menkin, MF, and rock, J.: Photochem, Photobiol. 27:581, 1978

Women, Orangutans and the Moon, by Tina Proctor, M.A.

Dr. Winnifred Cutler's 1980 study of the lunar cycle's influence on menstrual cycles published in the American Journal of Obstetrics and Gynecology

Menstrual Phase Response to Nocturnal Light
Arcady A. Putilov, Konstantin V. Danilenko, Alla Y. Protopopova, Daniel F. Kripke


Women's Forum on Moon's Affect on Menstrual Cycle and Menopause





Source: http://www.mooncraft.nl

Sem comentários: